WPROWADZENIE
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA
WCIELENIE
Według Orygenesa, wielkiego pisarza chrześcijańskiego z III wieku, „kwiatem Ewangelii” jest czwarta Ewangelia, „której głębokiego sensu nikt nigdy nie będzie w stanie wyczerpać”. Dzisiaj liturgia prezentuje nam prolog Ewangelii św. Jana (1,1-18), wspaniały hymn osnuty wokół myśli przewodniej, jaką jest Wcielenie. Skoncentrujmy naszą uwagę właśnie na słowie wcielenie.
Werset 14 rozpoczyna się tak: „A Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas…”. Czasownikowi zamieszkało odpowiada w oryginale greckim eskênôsen, którego podstawę stanowi słowo skênê „namiot”. Słowo Boże „rozbiło swój namiot” pośród naszych mieszkań. Ktoś zżyty z Biblią od razu dostrzega aluzję do Namiotu Spotkania – przenośnego sanktuarium, które towarzyszyło Izraelowi w czasie wędrówki przez pustynię ku Ziemi Obiecanej. Może też znaleźć tutaj odniesienie do mowy, jaką Mądrość kieruje do nas w dzisiejszym pierwszym czytaniu, zaczerpniętym z Księgi Syracha: „Przykazał mi Stwórca (…): w Jakubie rozbij namiot” (24,8).
Być może jednak, jest tu jeszcze inne ciekawe odniesienie, oparte na subtelnej grze słów. W judaizmie Obecność Boga w świątyni jerozolimskiej określana była mianem Shekinah – „obecność całkowita, zupełna”. Trzy podstawowe litery tego hebrajskiego słowa: s-k-n, odnajdujemy również w rdzeniu greckiego czasownika użytego przez Jana: eskênôsen. Ciało, czyli człowieczeństwo Chrystusa, jest według Jana nowym świętym namiotem, nową świątynią, w której przebywa pełnia mądrości, łaski i prawdy, w której objawia się doskonała obecność Emanuela, Boga z nami.
abp Gianfranco Ravasi,
„Odkrywanie Słowa”, Częstochowa 2002
LITURGIA SŁOWA
KATECHEZA
WPROWADZENIE
Wciąż jeszcze trwamy w radości Bożego Narodzenia. Liturgia Słowa dzisiejszej niedzieli koncentruje się na tajemnicy Chrystusa, który jest Słowem Ojca. Bóg działa poprzez swoje słowo zarówno stwarzając świat i utrzymując go w istnieniu, jak i w historii ludzkości. Mówi do nas poprzez wydarzenia i znaki, ale także przez Biblię, która zawiera Bożą mądrość wkładaną w usta proroków i świętych. Wszystko to jest darem Bożej miłości.
PIERWSZE CZYTANIE(Syr 24,1-2.8-12)
Dzisiejszy fragment z Mądrości Syracha stanowi biblijne tło prologu Ewangelii św. Jana. Mądrość, istniejąca od wieków, jest sposobem, w jaki Bóg objawia samego siebie. Starożytne ludy bardzo często uważały mądrość za jedno z bóstw. Biblijne ujęcie jest jednak inne. Mądrość, wewnętrznie zjednoczona z Bogiem, jest jednak przez Niego stworzona. Mądrość to raczej Boży plan zbawienia, który realizuje się w sposób szczególny w Izraelu, a dopełnia w Chrystusie i Jego Kościele.
Czytanie z Księgi Syracydesa
Mądrość wychwala sama siebie,
chlubi się pośród swego ludu.
Otwiera swe usta na zgromadzeniu Najwyższego
i ukazuje się dumnie przed Jego potęgą:
Wtedy przykazał mi Stwórca wszystkiego,
Ten, co mnie stworzył, wyznaczył mi mieszkanie
i rzekł: «W Jakubie rozbij namiot
i w Izraelu obejmij dziedzictwo».
Przed wiekami, na samym początku mię stworzył
i już nigdy istnieć nie przestanę.
W świętym przybytku, w Jego obecności,
zaczęłam pełnić świętą służbę
i przez to na Syjonie mocno stanęłam.
Podobnie w mieście umiłowanym
dał mi odpoczynek,
w Jeruzalem jest moja władza.
Zapuściłam korzenie w sławnym narodzie,
w posiadłości Pana, w Jego dziedzictwie.
PSALM(Ps 147,12-13.14-15.19-20)
Ten pełen Bożego uwielbienia psalm zrodził się jako dziękczynienie za przywrócenie pokoju i wyzwolenie z niewoli babilońskiej. Oto Pan znów stał się budowniczym swojego Świętego Miasta, które ma na nowo być oazą pokoju i bezpieczeństwa.
Refren:Słowo Wcielone wśród nas zamieszkało.
Chwal, Jerozolimo, Pana, *
wysławiaj twego Boga, Syjonie.
Umacnia bowiem zawory bram twoich *
i błogosławi synom twoim w tobie. Ref.
Zapewnia pokój twoim granicom, *
i wyborną pszenicą hojnie ciebie darzy.
Śle swe polecenia na krańce ziemi *
i szybko mknie Jego słowo. Ref.
Oznajmił swoje słowo Jakubowi, *
Izraelowi ustawy swe i wyroki.
Nie uczynił tego dla innych narodów. *
Nie oznajmił im swoich wyroków. Ref.
DRUGIE CZYTANIE(Ef 1,3-6.15-18)
Rozważając miłość Boga Ojca, objawioną w Jezusie Chrystusie, który stał się człowiekiem, możemy znaleźć nie tylko głębię relacji Osób w Trójcy Świętej, ale również głębię naszej relacji z Bogiem. Pisze dziś o tym św. Paweł: „W Nim bowiem wybrał nas przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem. Z miłości przeznaczył nas dla siebie”.
Czytanie z Listu świętego Pawła Apostoła do Efezjan
Niech będzie błogosławiony Bóg i Ojciec
Pana naszego Jezusa Chrystusa,
który napełnił nas
wszelkim błogosławieństwem duchowym
na wyżynach niebieskich w Chrystusie.
W Nim bowiem wybrał nas
przed założeniem świata,
abyśmy byli święci i nieskalani
przed Jego obliczem.
Z miłości przeznaczył nas dla siebie
jako przybranych synów przez Jezusa Chrystusa,
według postanowienia swej woli,
ku chwale majestatu swej łaski,
którą obdarzył nas w Umiłowanym.
Przeto i ja usłyszawszy o waszej wierze w Pana Jezusa i o miłości względem wszystkich świętych, nie zaprzestaję dziękczynienia, wspominając was w moich modlitwach. Proszę w nich, aby Bóg Pana naszego Jezusa Chrystusa, Ojciec chwały, dał wam ducha mądrości i objawienia w głębszym poznaniu Jego samego. Niech da wam światłe oczy serca, tak byście wiedzieli, czym jest nadzieja waszego powołania, czym bogactwo chwały Jego dziedzictwa wśród świętych.
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ(Por. 1Tm 3,16)
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
Chrystus został ogłoszony narodom,
znalazł wiarę w świecie, Jemu chwała na wieki.
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
EWANGELIA(dłuższa, J 1,1-18)
Podczas gdy Ewangelie Mateusza i Łukasza opowiadają o narodzinach i dzieciństwie Pana Jezusa, opisując miejsca, wydarzenia i osoby w nich występujące, św. Jan rozpoczyna swoją Ewangelię od wspaniałego hymnu o Logosie – Słowie Boga, które stało się ciałem i zamieszkało pośród nas. Tajemnica Wcielenia zostaje umieszczona w całej historii zbawienia, nabierając wyraźnie wymiaru powszechnego i kosmicznego. Jezus jest Słowem Ojca, przez które został stworzony świat i dokonało się zbawienie ludzkości.
Słowa Ewangelii według świętego Jana
Na początku było Słowo,
a Słowo było u Boga,
i Bogiem było Słowo.
Ono było na początku u Boga.
Wszystko przez Nie się stało,
a bez Niego nic się nie stało,
co się stało.
W Nim było życie,
a życie było światłością ludzi,
a światłość w ciemności świeci
i ciemność jej nie ogarnęła.
Pojawił się człowiek posłany przez Boga,
Jan mu było na imię.
Przyszedł on na świadectwo,
aby zaświadczyć o Światłości,
by wszyscy uwierzyli przez niego.
Nie był on światłością,
lecz posłanym, aby zaświadczyć o Światłości.
Była Światłość prawdziwa,
która oświeca każdego człowieka,
gdy na świat przychodzi.
Na świecie było Słowo,
a świat stał się przez Nie,
lecz świat Go nie poznał.
Przyszło do swojej własności,
a swoi Go nie przyjęli.
Wszystkim tym jednak, którzy Je przyjęli,
dało moc, aby się stali dziećmi Bożymi,
tym, którzy wierzą w imię Jego,
którzy ani z krwi,
ani z żądzy ciała,
ani z woli męża,
ale z Boga się narodzili.
Słowo stało się ciałem
i zamieszkało między nami.
I oglądaliśmy Jego chwałę,
chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje od Ojca,
pełen łaski i prawdy.
Jan daje o Nim świadectwo i głośno woła w słowach: «Ten był, o którym powiedziałem: Ten, który po mnie idzie, przewyższył mnie godnością, gdyż był wcześniej ode mnie». Z Jego pełności wszyscyśmy otrzymali łaskę po łasce. Podczas gdy Prawo zostało nadane przez Mojżesza, łaska i prawda przyszły przez Jezusa Chrystusa. Boga nikt nigdy nie widział. Jednorodzony Bóg, który jest w łonie Ojca, o Nim pouczył.
KLIKNIJ TUTAJ I PRZECZYTAJ PROFESJONALNIE PRZYGOTOWANE DLA CIEBIE KOMENTARZE DO CODZIENNEJ LITURGII SŁOWA NA EDYCJA.PL
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA
WPROWADZENIE
Symbole w Mszy Świętej (2)
Gloria
W śpiewie Gloria jeszcze raz możesz przenieść się do początków historii Jezusa. Przy Jego narodzeniu aniołowie odważnie śpiewali na pastwiskach Betlejem: Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom, w których sobie upodobał (Łk 2,14).
Wystartowałeś we Mszy Świętej na skrzydłach aniołów. Gdy włączasz się w ten śpiew, nie bój się fałszowania. Chodzi o Twoją tęsknotę za prawdziwym uwielbieniem Boga i prawdziwym pokojem na ziemi. Wyobraź sobie, że walą się ściany kościoła, a jego dach gdzieś odlatuje: Msza Święta jest dla Boga i dla świata. Ty jesteś dla Boga i dla świata. Jesteś związany z ludźmi wszystkich pokoleń i narodów. To właśnie jest początek „pokoju na ziemi”, gdy łączysz się z ludźmi, których Jezus chce zebrać wokół siebie. On powołał Ciebie i wszystkich pozostałych. Wraz z nimi masz się stać odważnym Ludem Bożym, który w imieniu Boga przyczynia się do pokoju na świecie.
Kolekta
Po głośnym wezwaniu Gloria, skierowanym ku niebu, następuje cisza. Kapłan zaprasza do modlitwy. Po słowach „Módlmy się” jest przewidziana chwila modlitewnego milczenia, którą możesz wykorzystać dla siebie.
Rozłożone ramiona kapłana przypominają krzyż. Jezus chwyta nimi wszystko, czego się boimy i co nie pozwala nam iść dalej. On zna problemy i słabości ludzi we wspólnocie i na całym świecie. Ze skupieniem spójrz na kapłana i módl się wraz z nim. Modląc się, będziesz rósł ku Bogu ze wszystkim, co leży Ci na sercu. Kapłan zbiera modlitwy Twoje i innych. W imieniu zgromadzenia i całego Kościoła wypowiada on modlitwę. Jej tekst jest na całym świecie ten sam i ma kilkaset lat. Poczuj, jak łączy Cię ona z długą tradycją Kościoła i kieruje ku Jezusowi. Modlitwa ta nazywana jest zresztą kolektą, bo w niej kapłan zbiera (kolekcjonuje) prośby całej wspólnoty. Nazywa się ją także modlitwą dnia, bo należy ona do konkretnego dnia. Jej budowa jest zawsze taka sama. Najpierw jest jakiś powód do podziękowania. Potem następuje prośba: „Prosimy Cię przez Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, naszego Pana i Boga, który w jedności Ducha Świętego z Tobą żyje i króluje na wieki wieków”.
Ostatnie słowo należy do Ciebie i wspólnoty: „Amen” – niech się tak stanie. Jest to Twój podpis pod modlitwą Kościoła!
Paulus Terwitte OFMCap, Markus Leitschuh, Klaus Vellguth, Msza Święta. Oodkryj ten skarb, Częstochowa 2009
