NR 55 / 2014 – ŚWIĘTO ROCZNICY POŚWIĘCENIA BAZYLIKI

WPROWADZENIE
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA


ŚWIĘTO MATKI

„Omnium Urbis et Orbis Ecclesiarum Mater et Caput”, czyli matka i głowa wszystkich kościołów miasta i świata – mówi napis przy wejściu do rzymskiej Bazyliki na Lateranie. Ukazuje on tajemnicę Kościoła – on jest Matką, która rodzi nas do nowego życia, utrzymuje przy nim i prowadzi do nieba. Zatem dziś obchodzimy święto naszej Matki.

Ozdobiona dziełami wielkich mistrzów Bazylika św. Jana to najważniejsza świątynia Kościoła katolickiego. Wzniesiono ją po edykcie mediolańskim podpisanym w 313 roku. Jest katedrą biskupa Rzymu. Przez wieki zapewnia ona żywą więź osobową człowieka z Bogiem, dzięki czemu wszyscy ludzie „pozostaną przy życiu i wszystko będzie uzdrowione” (I czytanie). Sprawia to moc płynąca z sakramentów. Prorok Ezechiel ukazał to w obrazie wody wypływającej ze świątyni.
Paweł Apostoł przypomina o tym, że świątynia to nie tylko „coś”, ale i „ktoś”. My także jesteśmy świątynią Boga. Przez Ducha Świętego, który został nam dany, dokonała się wielka zmiana miejsca Bożego przebywania. Do tej pory to człowiek pragnął zamieszkać w świątyni, aby być blisko Boga. A to On zamieszkał w człowieku i Jest już w nim trwale obecny. Rzeczywiście „zdumiewające są dzieła, które Pan dokonał na ziemi” (psalm).
W tym kontekście nie wolno zapominać, że domowi Boga świętość przystoi (por. Ps 93,5). Patrząc na piękne świątynie, takie jak Bazylika na Lateranie, pamiętajmy o tym, że i w nas przebywa Bóg. Bezczeszczenie świątyni, ale nade wszystko bezczeszczenie przestrzeni sakralnej własnego ciała przez grzech jest bezczeszczeniem świętości samego Boga.

ks. Mariusz Szmajdziński


LITURGIA SŁOWA
KATECHEZA
WPROWADZENIE


Dzisiaj obchodzimy rocznicę poświęcenia Bazyliki św. Jana na Lateranie. Gdy po trzech wiekach prześladowań Kościół odzyskał wolność, cesarz Konstantyn Wielki ofiarował papieżowi starożytny pałac Lateranów i wzniósł przy nim bazylikę, którą papież św. Sylwester uroczyście konsekrował 9 listopada 324 r. Przy bazylice koncentrowało się życie Kościoła przez tysiąc lat. Odbyło się tam wiele synodów rzymskich i pięć soborów powszechnych. Chociaż papieże przenieśli się do Watykanu, bazylika pozostaje katedrą Rzymu, matką i głową wszystkich kościołów świata.


PIERWSZE CZYTANIE(Ez 47,1-2.8-9.12)

Obraz Świątyni w Jerozolimie, jaki kreśli prorok Ezechiel, oznacza prawdziwą – żywą Świątynię, którą jest sam Jezus Chrystus. To z Jego przebitego na krzyżu boku wypłyną krew i woda symbolizujące ożywczą i oczyszczającą moc sakramentów.

Czytanie z Księgi proroka Ezechiela
Podczas widzenia otrzymanego od Pana zaprowadził mnie anioł z powrotem przed wejście do świątyni, a oto wypływała woda spod progu świątyni w kierunku wschodnim, ponieważ przednia strona świątyni była skierowana ku wschodowi; a woda płynęła spod prawej strony świątyni na południe od ołtarza. I wyprowadził mnie przez bramę północną na zewnątrz i poza murami powiódł mnie od bramy zewnętrznej, skierowanej ku wschodowi. A oto woda wypływała spod prawej ściany świątyni, na południe od ołtarza.
Anioł rzekł do mnie: «Woda ta płynie na obszar wschodni, wzdłuż stepów, i rozlewa się w wodach słonych1, i wtedy wody jego stają się zdrowe. Wszystkie też istoty żyjące, od których tam się roi, dokądkolwiek potok wpłynie, pozostaną przy życiu: będą tam też niezliczone ryby, bo dokądkolwiek dotrą te wody, wszystko będzie uzdrowione2.
A nad brzegami potoku mają rosnąć po obu stronach różnego rodzaju drzewa owocowe, których liście nie więdną, których owoce się nie wyczerpują; każdego miesiąca będą rodzić nowe, ponieważ ich woda przychodzi z przybytku. Ich owoce będą służyć za pokarm, a ich liście za lekarstwo».

PSALM(Ps 46,2-3.5-6.8-9)

Jakakolwiek duża byłaby twoja słabość, spójrz, kto cię wspomaga! – powiada św. Augustyn, komentując słowa psalmu. Sam Bóg jest dla wierzącego pomocą w trudnościach, pocieszeniem i umocnieniem. Ten, który przez Ducha Świętego mieszka we wnętrzu swojego Kościoła.

Refren: Bóg jest we wnętrzu swojego Kościoła.

Bóg jest dla nas ucieczką i siłą: *
najpewniejszą pomocą w trudnościach.
Przeto nie będziemy się bali,
choćby zatrzęsła się ziemia *
i góry zapadły w otchłań morza. Ref.

Nurty rzeki rozweselają miasto Boże, *
najświętszy przybytek Najwyższego.
Bóg jest w jego wnętrzu, więc się nie zachwieje, *
Bóg je wspomoże o świcie. Ref.

Pan Zastępów jest z nami, *
Bóg Jakuba jest dla nas obroną.
Przyjdźcie, zobaczcie dzieła Pana, *
zdumiewające dzieła, których dokonał na ziemi.Ref.

DRUGIE CZYTANIE(1Kor 3,9b-11.16-17)

Świątynia w Jerozolimie była miejscem składania ofiar i modlitwy. W jej murach znajdowała się święta Arka Przymierza. Kiedy Apostoł Paweł wyjaśnia tajemnicę Nowego Przymierza dokonanego w Chrystusie, odkrywa najgłębszy sens tego pojęcia. Odtąd prawdziwą świątynię stanowią nie mury, ale ludzie, czyli wspólnota Kościoła. Źródłem uświęcenia nie są już święte przedmioty, ale sam Duch Święty, który przebywa w sercach wierzących.

Czytanie z Pierwszego Listu świętego Pawła Apostoła do Koryntian

Bracia:
Jesteście uprawną rolą Bożą i Bożą budowlą. Według danej mi łaski Bożej, jako roztropny budowniczy, położyłem fundament, ktoś inny zaś wznosi budynek. Niech każdy jednak baczy na to, jak buduje. Fundamentu bowiem nikt nie może położyć innego niż ten, który jest położony, a którym jest Jezus Chrystus.
Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? Jeżeli ktoś zniszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest świętą, a wy nią jesteście.

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ(Por. 2Krn 7,16)

Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
Wybrałem i uświęciłem tę świątynię,
aby moja obecność trwała tam na wieki.
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.

EWANGELIA(J 2,13-22)

Jezus przybył do Jerozolimy na święto Paschy. Skonfrontowany z wielkim gwarem handlujących w jej przedsionkach ludzi przywołuje zgromadzonych tam wiernych do właściwego porządku. Jednocześnie nie jest to tylko zewnętrzne działanie. Przez to, co uczynił, wskazał, na czym ma polegać prawdziwa odnowa duchowa, a mianowicie na oczyszczeniu serca z tego, co przeszkadza w oddawaniu czci Bogu.

Słowa Ewangelii według świętego Jana

Zbliżała się pora Paschy żydowskiej7 i Jezus udał się do Jerozolimy. W świątyni8 napotkał tych, którzy sprzedawali woły, baranki i gołębie9, oraz siedzących za stołami bankierów10.
Wówczas sporządziwszy sobie bicz ze sznurków, powypędzał wszystkich ze świątyni, także baranki i woły, porozrzucał monety bankierów, a stoły powywracał.
Do tych zaś, którzy sprzedawali gołębie, rzekł: «Weźcie to stąd, a nie róbcie z domu mego Ojca targowiska». Uczniowie Jego przypomnieli sobie, że napisano: «Gorliwość o dom Twój pożera Mnie».
W odpowiedzi zaś na to Żydzi rzekli do Niego: «Jakim znakiem wykażesz się wobec nas, skoro takie rzeczy czynisz?».
Jezus dał im taką odpowiedź: «Zburzcie tę świątynię11, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo».
Powiedzieli do Niego Żydzi: «Czterdzieści sześć lat12 budowano tę świątynię, a Ty ją wzniesiesz w przeciągu trzech dni?». On zaś mówił o świątyni swego Ciała13.
Gdy zatem zmartwychwstał, przypomnieli sobie uczniowie Jego, że to powiedział, i uwierzyli Pismu i słowu, które wyrzekł Jezus.


KLIKNIJ TUTAJ I PRZECZYTAJ PROFESJONALNIE PRZYGOTOWANE DLA CIEBIE KOMENTARZE DO CODZIENNEJ LITURGII SŁOWA NA EDYCJA.PL
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA
WPROWADZENIE


PRZYPISY

1. Wody słone (morze) – chodzi o Morze Martwe.

2. Wszystko będzie uzdrowione (wszystko będzie żyło) – w Morzu Martwym żyją tylko nieliczne gatunki bakterii, dlatego jest ono symbolem śmierci i bezpłodności. Cudowne przeobrażenie morza w rajską krainę życia i obfitości stanowi proroczy obraz odrodzenia się Izraela, którego sytuacja wydawała się beznadziejna.

3. Opieka Boga jest indywidualnym doświadczeniem zarówno psalmisty, jak i całego narodu, dlatego wygłasza psalm w imieniu wspólnoty.

4. Nurty rzeki – obraz życiodajnego błogosławieństwa, które płynie od Boga (np. Ez 47,1-12; Jl 4,18; Za 14,8; Ap 22,1). Przez Jerozolimę nie przepływa żadna rzeka.

5. Miasto Boże – Jerozolima wraz ze świątynią.

6. Pan Zastępów – częste określenie w Starym Testamencie, wskazujące na Boga jako dowódcę armii ziemskiej (wojska ludu wybranego) i niebiańskiej (aniołowie).

7. Zbliżała się pora Paschy żydowskiej – w ten sposób Jan zapowiada wszystkie obchody Paschy, jakie opisuje (J 6,4; 11,55). Opis Jana różni się od innych Ewangelii, które wspominają o jednej wizycie Jezusa w Jerozolimie i jednym święcie Paschy. Oczyszczenie dziedzińca świątynnego, które u synoptyków (św. Mateusza, św. Marka, św. Łukasza) jest bezpośrednim powodem ostatniej fazy prześladowań Jezusa, u Jana stało się deklaracją mesjańskiej samoświadomości Jezusa na początku Jego misji.

8. W świątyni (na dziedzińcu świątyni) – teren ogrodzony zewnętrznymi murami świątyni był znacznie większy niż same zabudowania sanktuarium. Pełnił rozmaite funkcje: modlono się tam, spotykano, prowadzono dyskusje na tematy religijne i polityczne. Stał się też dogodnym miejscem wymiany towarowej i pieniężnej związanej ze sprawowaniem kultu. Była to jednak przestrzeń sakralna, gdzie np. nie wolno było wnosić broni.

9. Woły, baranki i gołębie – są to zwierzęta ofiarne, konieczne do sprawowania kultu w świątyni.

10. Bankierów (tych, którzy prowadzili wymianę pieniędzy) – na terenie Judei używano różnych walut, w świątyni nie dopuszczano jednak do użytku monet z wyobrażeniami władców, co wykluczało praktycznie wszystkie ówczesne pieniądze z wyjątkiem bitych w Tyrze.

11. Świątynię – Jezus używa tu słowa oznaczającego główną część kompleksu świątynnego, gdzie znajdowało się miejsce najświętsze.

12. Czterdzieści sześć lat – przebudowa świątyni prowadzona przez Heroda Wielkiego zaczęła się ok. 20 r. przed Chr. Jej definitywne zakończenie nastąpiło w 63 r. po Chr. Nie wiemy, jaki istotny etap prac zakończył się w 27 r. po Chr.

13. Ciała – występujący tu rzeczownik soma jest różny od użytego w J 1,14 czy w J 6,51-56.63 (sarks). W czwartej Ewangelii, czyli Ewangelii wg św. Jana, oznacza ciało ukrzyżowanego Jezusa (J 19,31.38.40; 20,12).

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu.
Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem.

Częstochowa 2008.