NR 15 / 2008 – WIGILIA PASCHALNA W WIELKĄ NOC

LITURGIA SŁOWA

KATECHEZA

WPROWADZENIE

Wigilia Paschalna to wspólne czuwanie w oczekiwaniu zmartwychwstania Jezusa. Jest to noc, w której życie zwyciężyło śmierć, a światło Chrystusa pokonało ciemność grzechu.
PIERWSZE CZYTANIE (krótsze, Rdz 1, 1. 26-31a) Człowiek jest najdoskonalszym stworzeniem Boga. Swoją pracą ma udoskonalać świat i czynić go coraz lepszym.

Czytanie z Księgi Rodzaju

Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię. Potem Bóg rzekł: «Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam, aby panował nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad całą ziemią i nad wszelkim płazem!». Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę.
Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: «Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszelkim płazem». I rzekł Bóg: «Oto wam daję wszelką roślinę przynoszącą ziarno po całej ziemi i wszelkie drzewo, którego owoc ma w sobie nasienie: dla was będą one pokarmem. A dla wszelkiego zwierzęcia polnego i dla wszelkiego ptactwa w powietrzu, i dla wszystkiego, co się rusza po ziemi i ma w sobie pierwiastek życia, będzie pokarmem wszelka trawa zielona». I stało się tak.
A Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre.
PSALM (Ps 104, 1-2a. 5-6. 10 i 12. 13-14. 24 i 35c)
Cały otaczający nas świat ukazuje nieskończoną wielkość, mądrość i miłość Boga. [c1]Refren:[/c1] Niech zstąpi Duch Twój i odnowi ziemię. Błogosław duszo moja, Pana, [c1]*[/c1] o Boże mój, Panie, Ty jesteś bardzo wielki! Odziany w majestat i piękno, [c1]*[/c1] światłem okryty jak płaszczem. [c1]Ref.[/c1] Umocniłeś ziemię w jej podstawach, [c1]*[/c1] nie zachwieje się na wieki wieków. Jak szatą okryłeś ją Wielką Głębią, [c1]*[/c1] ponad górami stanęły wody. [c1]Ref.[/c1] Ty zdroje kierujesz do strumieni, [c1]*[/c1] co pośród gór się sączą. Nad nimi mieszka ptactwo niebieskie [c1]*[/c1] i śpiewa wśród gałęzi. [c1]Ref.[/c1] Z Twoich komnat nawadniasz góry, [c1]*[/c1] owocem Twych dzieł syci się ziemia. Każesz rosnąć trawie dla bydła, [c1]*[/c1] i roślinom, by człowiekowi służyły. [c1]Ref.[/c1] Jak liczne są dzieła Twoje, Panie! [c1]*[/c1] Tyś wszystko mądrze uczynił, ziemia jest pełna Twych stworzeń. [c1]*[/c1] Błogosław, duszo moja, Pana. [c1]Ref.[/c1]
DRUGIE CZYTANIE (Wj 14, 15 – 15, 1)
Po przekroczeniu Morza Czerwonego Izraelici stali się prawdziwie wolni. To dlatego każdego roku wspominali ten niezwykły cud z ogromną wdzięcznością. Dla nas symbolizuje on przejście z niewoli szatana do wolności dzieci Bożych.

Czytanie z Księgi Wyjścia

Pan rzekł do Mojżesza: «Czemu głośno wołasz do Mnie? Powiedz synom Izraela, niech ruszają w drogę. Ty zaś podnieś swą laskę i wyciągnij rękę nad morze i rozdziel je na dwoje, a wejdą synowie Izraela w środek na suchą ziemię. Ja natomiast uczynię upartymi serca Egipcjan, że pójdą za nimi. Wtedy okażę moją potęgę wobec faraona, całego wojska jego, rydwanów i wszystkich jego jeźdźców. A gdy okażę moją potęgę wobec faraona, jego rydwanów i jeźdźców, wtedy poznają Egipcjanie, że Ja jestem Pan».
Anioł Boży, który szedł na przedzie wojsk izraelskich, zmienił miejsce i szedł na ich tyłach. Słup obłoku również przeszedł z przodu i zajął ich tyły, stając między wojskiem egipskim a wojskiem izraelskim. I tam był obłok ciemnością, tu zaś oświecał noc. I nie zbliżyli się jedni do drugich przez całą noc.
Mojżesz wyciągnął rękę nad morze, a Pan cofnął wody gwałtownym wiatrem wschodnim, który wiał przez całą noc, i uczynił morze suchą ziemią. Wody się rozstąpiły, a synowie Izraela szli przez środek morza po suchej ziemi, mając mur z wód po prawej i po lewej stronie. Egipcjanie ścigali ich. Wszystkie konie faraona, jego rydwany i jeźdźcy ciągnęli za nimi w środek morza.
O świcie spojrzał Pan ze słupa ognia i ze słupa obłoku na wojsko egipskie i zmusił je do ucieczki. I zatrzymał koła ich rydwanów, tak że z wielką trudnością mogli się naprzód posuwać. Egipcjanie krzyknęli: «Uciekajmy przed Izraelem, bo w jego obronie Pan walczy z Egipcjanami».
A Pan rzekł do Mojżesza: «Wyciągnij rękę nad morze, aby wody zalały Egipcjan, ich rydwany i jeźdźców». Wyciągnął Mojżesz rękę nad morze, które o brzasku dnia wróciło na swoje miejsce. Egipcjanie uciekając biegli naprzeciw falom, i pogrążył ich Pan w pośrodku morza. Powracające fale zatopiły rydwany i jeźdźców całego wojska faraona, które weszło w morze ścigając synów Izraela. Nie ocalał z nich ani jeden. Synowie zaś Izraela szli po suchym dnie morskim, mając mur z wód po prawej i po lewej stronie.
W tym to dniu wybawił Pan Izraela z rąk Egipcjan. I widzieli Izraelici martwych Egipcjan na brzegu morza. Gdy Izraelici widzieli wielkie dzieło, którego dokonał Pan wobec Egipcjan, ulękli się Pana i uwierzyli Jemu oraz Jego słudze Mojżeszowi. Wtedy Mojżesz i synowie Izraela razem z nim śpiewali taką pieśń ku czci Pana: [c2]Nie mówi się: Oto słowo Boże.[/c2]
PSALM (Wj 15, 1. 2. 4-5. 17ab-18)
Uwielbiajmy Boga za dzieło naszego zbawienia słowami: [c1]Refren:[/c1] Śpiewajmy Panu, który moc okazał. Będę śpiewał na cześć Pana, [c1]*[/c1] który wspaniale swą potęgę okazał, gdy konia i jeźdźca [c1]*[/c1] pogrążył w morskiej przepaści. [c1]Ref.[/c1] Pan jest moją mocą i źródłem męstwa, [c1]*[/c1] Jemu zawdzięczam moje ocalenie. On Bogiem moim, uwielbiać Go będę; [c1]*[/c1] On Bogiem ojca mego, będę Go wywyższał. [c1]Ref.[/c1] Rzucił w morze rydwany faraona i jego wojsko. [c1]*[/c1] Wybrani wodzowie jego zginęli w Morzu Czerwonym. Przepaści ich ogarnęły, [c1]*[/c1] jak głaz runęli w głębinę. [c1]Ref.[/c1] Wyprowadziłeś lud swóji osadziłeś na górze Twego dziedzictwa, [c1]*[/c1] w miejscu, które uczyniłeś swym mieszkaniem. Pan Bóg jest Królem [c1]*[/c1] na zawsze, na wieki. [c1]Ref.[/c1]
TRZECIE CZYTANIE (Iz 55,1-11)
Hojność Boga jest bezgraniczna. Czy jesteśmy świadomi tego, że to właśnie On nieustannie udziela nam wszystkiego, czego potrzebujemy do podtrzymywania naszego życia?

Czytanie z Księgi proroka Izajasza

To mówi Pan:
«Wszyscy spragnieni, przyjdźcie do wody, przyjdźcie, choć nie macie pieniędzy. Kupujcie i spożywajcie bez pieniędzy i bez płacenia za wino i mleko. Czemu wydajecie pieniądze na to, co nie jest chlebem? I waszą pracę na to, co nie nasyci? Słuchajcie Mnie, a będziecie jeść przysmaki, i dusza wasza zakosztuje tłustych potraw.
Nakłońcie wasze ucho i przyjdźcie do Mnie, posłuchajcie Mnie, a dusza wasza żyć będzie. Zawrę z wami wieczyste przymierze: są to niezawodne łaski dla Dawida. Oto ustanowiłem cię świadkiem dla ludów, dla ludów wodzem i rozkazodawcą. Oto zawezwiesz naród, którego nie znasz, i ci, którzy cię nie znają, przybiegną do ciebie ze względu na Pana, twojego Boga, przez wzgląd na Świętego u Izraela, bo On cię przyozdobi.
Szukajcie Pana, gdy się pozwala znaleźć, wzywajcie Go, dopóki jest blisko. Niechaj bezbożny porzuci swą drogę i człowiek nieprawy swoje knowania. Niech się nawróci do Pana, a Pan się nad nim zmiłuje, i do Boga naszego, gdyż hojny jest w przebaczaniu. Bo myśli moje nie są myślami waszymi ani wasze drogi moimi drogami. Bo jak niebiosa górują nad ziemią, tak drogi moje nad waszymi drogami i myśli moje nad myślami waszymi.
Zaiste, podobnie jak ulewa i śnieg spadają z nieba i tam nie powracają, dopóki nie nawodnią ziemi, nie użyźnią jej i nie zapewnią urodzaju, tak iż wydaje nasienie dla siewcy i chleb dla jedzącego, tak słowo, które wychodzi z ust moich: nie wraca do Mnie bezowocne, zanim wpierw nie dokona tego, co chciałem, i nie spełni pomyślnie swego posłannictwa».
PSALM (Iz 12, 2. 3-4b. 4cd-5)
Jezus Chrystus jest naszym Zbawicielem – oto najważniejsza prawda naszej chrześcijańskiej wiary. [c1]Refren:[/c1] Będziecie czerpać ze zdrojów zbawienia. Oto Bóg jest moim zbawieniem, [c1]*[/c1] będę miał ufność i bać się nie będę. Bo Pan jest moją mocą i pieśnią, [c1]*[/c1] On stał się dla mnie zbawieniem. [c1]Ref.[/c1] Wy zaś z weselem czerpać będziecie wodę [c1]*[/c1] ze zdrojów zbawienia. Chwalcie Pana, [c1]*[/c1] wzywajcie Jego imienia. [c1]Ref.[/c1] Dajcie poznać Jego dzieła między narodami, [c1]*[/c1] przypominajcie, że wspaniałe jest imię Jego. Śpiewajcie Panu, bo uczynił wzniosłe rzeczy, [c1]*[/c1] niech to będzie wiadome po całej ziemi. [c1]Ref.[/c1] [c2]Kapłan intonuje hymn Chwała na wysokości Bogu, który wszyscy podejmują. W czasie śpiewania hymnu biją dzwony.[/c2] [c1]KOLEKTA K.[/c1] Boże, Ty sprawiasz, że ta najświętsza noc jaśnieje blaskiem Zmartwychwstania Pańskiego, wzbudź w Twoim Kościele ducha dziecięctwa, którego otrzymaliśmy na chrzcie świętym, abyśmy, odnowieni na duchu i ciele, służyli Tobie z całkowitym oddaniem. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. [c1]W.[/c1] Amen.
CZWARTE CZYTANIE (Rz 6, 3-11)
Przez sakrament chrztu staliśmy się członkami Kościoła oraz zaczęliśmy uczestniczyć w zbawczych owocach męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Dlatego podczas każdej Wigilii Paschalnej wspominamy swój chrzest i odnawiamy złożone na nim przyrzeczenia.

Czytanie z Listu świętego Pawła Apostoła do Rzymian

Bracia:
My wszyscy, którzy otrzymaliśmy chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa, zostaliśmy zanurzeni w Jego śmierć. Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my wkroczyli w nowe życie, jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca.
Jeżeli bowiem przez śmierć, podobną do Jego śmierci, zostaliśmy z Nim złączeni w jedno, to tak samo będziemy z Nim złączeni w jedno przez podobne zmartwychwstanie. To wiedzcie, że dla zniszczenia grzesznego ciała dawny nasz człowiek został razem z Nim ukrzyżowany po to, byśmy już więcej nie byli w niewoli grzechu. Kto bowiem umarł, stał się wolny od grzechu.
Otóż, jeżeli umarliśmy razem z Chrystusem, wierzymy, że z Nim również żyć będziemy, wiedząc, że Chrystus, powstawszy z martwych, już więcej nie umiera, śmierć nad Nim nie ma już władzy. Bo to, że umarł, umarł dla grzechu tylko raz, a że żyje, żyje dla Boga. Tak i wy rozumiejcie, że umarliście dla grzechu, żyjecie zaś dla Boga w Chrystusie Jezusie.
PSALM (Ps 118, 1-2. 16-17. 22-23)
„Alleluja” oznacza po hebrajsku „chwalmy Pana”. W okresie Wielkiego Postu nie śpiewamy tej aklamacji, aby tym uroczyściej zabrzmiała ona w czasie wielkanocnym. [c1]Refren:[/c1] Alleluja, alleluja, alleluja. Dziękujcie Panu, bo jest dobry, [c1]*[/c1] bo Jego łaska trwa na wieki. Niech dom Izraela głosi: [c1]*[/c1] «Jego łaska na wieki». [c1]Ref.[/c1] Prawica Pana wzniesiona wysoko, [c1]*[/c1] prawica Pańska moc okazała. Nie umrę, ale żył będę [c1]*[/c1] i głosił dzieła Pana. [c1]Ref.[/c1] Kamień odrzucony przez budujących [c1]*[/c1] stał się kamieniem węgielnym. Stało się to przez Pana [c1]*[/c1] i cudem jest w naszych oczach. [c1]Ref.[/c1]
EWANGELIA (Mt 28, 1-10)
Radosna wieść o zmartwychwstaniu Chrystusa przekazana przez anioła to najważniejsze słowa wszystkich Ewangelii. Oznaczają one, że czas oczekiwania na wypełnienie się naszego zbawienia dobiegł już końca.

Słowa Ewangelii według świętego Mateusza

Po upływie szabatu, o świcie pierwszego dnia tygodnia przyszła Maria Magdalena i druga Maria obejrzeć grób. A oto powstało wielkie trzęsienie ziemi. Albowiem anioł Pański zstąpił z nieba, podszedł, odsunął kamień i usiadł na nim. Postać jego była jak błyskawica, a szaty jego białe jak śnieg. Ze strachu przed nim zadrżeli strażnicy i podrętwieli jak umarli.
Anioł zaś przemówił do niewiast: «Wy się nie bójcie! Bo wiem, że szukacie Jezusa Ukrzyżowanego. Nie ma Go tu, bo zmartwychwstał, jak powiedział. Chodźcie, zobaczcie miejsce, gdzie leżał. A idźcie szybko i powiedzcie Jego uczniom: „Powstał z martwych i udaje się przed wami do Galilei. Tam Go ujrzycie”. Oto, co wam powiedziałem».
Pośpiesznie więc oddaliły się od grobu z bojaźnią i wielką radością i biegły oznajmić to Jego uczniom.
A oto Jezus stanął przed nimi i rzekł: «Witajcie». One zbliżyły się do Niego, objęły Go za nogi i oddały Mu pokłon. A Jezus rzekł do nich: «Nie bójcie się. Idźcie i oznajmijcie moim braciom: niech idą do Galilei, tam Mnie zobaczą».