WPROWADZENIE
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA
SŁUGA JAHWE
W dzisiejszym pierwszym czytaniu anonimowy prorok, zwany Deutero-Izajaszem, kreśli tajemniczą postać Sługi Jahwe. Prerogatywy i zadania, jakie stoją przed Sługą, przekraczają jego ludzkie i historyczne ograniczenia. Stąd też, od początku chrześcijaństwa, tekst ten jest uważany za mesjański i jako taki odnoszony jest do Jezusa Chrystusa. Jego to namaścił Bóg Duchem Świętym i mocą. Przeszedł On przez życie dobrze czyniąc. To ten „mocniejszy” zapowiadany przez Jana Chrzciciela chrzczącego tylko wodą. On, Jezus, chrzcić będzie Duchem Świętym i ogniem. Ten Duch Święty zstąpił na Jezusa w postaci gołębicy, a Bóg Ojciec dał świadectwo z nieba: „Tyś jest mój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie”. W ten sposób spełniły się słowa z pierwszej pieśni o Słudze Jahwe: „Oto mój Sługa, którego podtrzymuję. Wybrany mój, w którym mam upodobanie. Sprawiłem, że Duch mój na Nim spoczął”. Ewangelie podają, że gdy Jezus wyszedł z wody, wtedy „rozwarło się” niebo (Mk) [„otworzyło się” niebo (Mt i Łk)] i Duch zstąpił na Niego. To wspólnota Jezusa z Ojcem otwiera niebo, którego istotę stanowi pełnienie woli Bożej. Następuje ogłoszenie posłannictwa Jezusa i ukazany zostaje rąbek tajemnicy Boga Trójjedynego. Na zakończenie swej ziemskiej misji Jezus powie uczniom: „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego” (Mt 28,19). Chrzest, którego udzielają Jego uczniowie, jest wejściem w chrzest Jezusa. W ten sposób człowiek staje się chrześcijaninem.
abp Marian Gołębiewski
„Tyś jest mój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie”.
(Łk 3,22)
LITURGIA SŁOWA
KATECHEZA
WPROWADZENIE
Niedziela Chrztu Pańskiego kończy okres Bożego Narodzenia. Przyjście Syna Bożego na świat przyniosło pokój i nową jakość. Chrzest w Jordanie wyznacza początek działalności Jezusa. Przyjął On chrzest nie ze względu na potrzebę obmycia się z grzechów, lecz aby objawić się Izraelowi; wtedy też został namaszczony Duchem Świętym do wypełnienia misji odkupienia świata. My również otrzymaliśmy Ducha i zostaliśmy wezwani do kontynuowania misji Jezusa poprzez budowanie królestwa Bożego na ziemi.
PIERWSZE CZYTANIE (Iz 42,1-4.6-7)
Izajasz zapowiada panowanie Sługi Pańskiego. Będzie ono czasem miłosierdzia i łaski. Sługa przyniesie ziemi pokój, a Bóg ustanowi Go przymierzem. Słowo „przymierze” kieruje naszą uwagę na Chrystusa, w którym wszyscy zostaliśmy pojednani z Bogiem.
Czytanie z Księgi proroka Izajasza
To mówi Pan: «Oto mój Sługa, którego podtrzymuję, Wybrany mój, w którym mam upodobanie. Sprawiłem, że Duch mój na Nim spoczął; On przyniesie narodom Prawo. Nie będzie wołał ni podnosił głosu, nie da słyszeć krzyku swego na dworze. Nie złamie trzciny nadłamanej, nie zagasi knotka o nikłym płomyku. On z mocą ogłosi Prawo, nie zniechęci się ani nie załamie, aż utrwali Prawo na ziemi, a Jego pouczenia wyczekują wyspy. Ja, Pan, powołałem Cię słusznie, ująłem Cię za rękę i ukształtowałem, ustanowiłem Cię przymierzem dla ludzi, światłością dla narodów, abyś otworzył oczy niewidomym, ażebyś z zamknięcia wypuścił jeńców, z więzienia tych, co mieszkają w ciemności».
PSALM (Ps 29,1-2.3ac-4.3b i 9b-10)
Tylko Bóg może dać prawdziwy pokój. Psalmista, ciesząc się tym darem, wychwala Pana, którego głos rozbrzmiewa ponad wodami. Głos ten zabrzmiał także nad wodami Jordanu w chwili chrztu Jezusa, objawiając Go jako Syna Bożego.
Refren: Pan ześle pokój swojemu ludowi.
Oddajcie Panu, synowie Boży, *
oddajcie Panu chwałę i sławcie Jego potęgę.
Oddajcie chwałę Jego imieniu, *
na świętym dziedzińcu uwielbiajcie Pana. Ref.
Ponad wodami głos Pański, *
Pan ponad wód bezmiarem!
Głos Pana potężny, *
głos Pana pełen dostojeństwa. Ref.
Zagrzmiał Bóg majestatu: *
a w świątyni Jego wszyscy wołają: „Chwała”.
Pan zasiadł nad potopem, *
Pan jako Król zasiada na wieki. Ref.
DRUGIE CZYTANIE (Dz 10,34-38)
Bóg kieruje do wszystkich swoje zaproszenie. Wzorem odpowiedzi na nie jest Jezus, który – po namaszczeniu Duchem Świętym w czasie chrztu w Jordanie – rozpoczął swoją publiczną działalność polegającą na zaprowadzaniu królestwa Bożego na świecie. Jak stwierdza św. Piotr: „przeszedł On dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich”. Ukoronowaniem Jego misji stało się dzieło odkupienia. Historia zbawienia trwa jednak nadal: Apostołowie po zmartwychwstaniu Chrystusa otrzymali polecenie głoszenia dobrej nowiny całemu światu; wezwanie to jest skierowane również do nas dzisiaj – my także spotkaliśmy Zbawiciela i nie możemy zachować tej prawdy tylko dla siebie.
Czytanie z Dziejów Apostolskich
Gdy Piotr przybył do Cezarei, do domu Korneliusza, przemówił: «Przekonuję się, że Bóg naprawdę nie ma względu na osoby. Ale w każdym narodzie miły jest Mu ten, kto się Go boi i postępuje sprawiedliwie.
Posłał swe słowo synom Izraela, zwiastując im pokój przez Jezusa Chrystusa. On to jest Panem wszystkich. Wiecie, co się działo w całej Judei, począwszy od Galilei, po chrzcie, który głosił Jan. Znacie sprawę Jezusa z Nazaretu, którego Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą. Przeszedł On dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich, którzy byli pod władzą diabła, dlatego że Bóg był z Nim».
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ (Por. Mk 9,6)
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
Otwarło się niebo i zabrzmiał głos Ojca:
To jest mój Syn umiłowany. Jego słuchajcie.
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
EWANGELIA (Łk 3,15-16.21-22)
Jan Chrzciciel wskazuje na Chrystusa jako Tego, który chrzci Duchem Świętym i ogniem. Wszyscy zostaliśmy zanurzeni przez chrzest w Chrystusie i otrzymaliśmy Ducha. Wtedy też Bóg wypowiedział do każdego z nas podobne słowa: ty jesteś moje umiłowane dziecko.
Słowa Ewangelii według świętego Łukasza
Gdy więc lud oczekiwał z napięciem i wszyscy snuli domysły w sercach co do Jana, czy nie jest on Mesjaszem, on tak przemówił do wszystkich: «Ja was chrzczę wodą; lecz idzie mocniejszy ode mnie, któremu nie jestem godzien rozwiązać rzemyka u sandałów. On chrzcić was będzie Duchem Świętym i ogniem».
Kiedy cały lud przystępował do chrztu, Jezus także przyjął chrzest. A gdy się modlił, otworzyło się niebo i Duch Święty zstąpił na Niego, w postaci cielesnej niby gołębica, a z nieba odezwał się głos: «Tyś jest mój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie».
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA
WPROWADZENIE
Św. Hilary (ok. 315-367 lub 368) – obrońca bóstwa Jezusa, doktor Kościoła
Św. Hilary urodził się około 315 r. w Poitiers (dzisiejsza Francja) w bogatej rodzinie pogańskiej. Otrzymał staranne wykształcenie najpierw w Poitiers, potem w Bordeaux. Prowadził też osobiste poszukiwania filozoficzne i wnikliwie czytał Pismo święte. To doprowadziło go do poznania Chrystusa i przyjęcia chrztu w roku 346. Był już wtedy żonaty i miał córkę Abrę. Jako chrześcijanin odznaczał się niezwykłą gorliwością i już po czterech latach wybrano go na biskupa Poitiers. Obarczony obowiązkami pasterskimi, za obopólną zgodą rozstał się z ukochaną małżonką. Jako biskup zetknął się z rozpowszechnionym wówczas arianizmem – herezją nie uznającą bóstwa Jezusa Chrystusa. Hilary, wbrew arianom, dobitnie wykazywał, iż Jezus jest nie tylko doskonałym człowiekiem, ale jednocześnie prawdziwym Synem Bożym równym Ojcu. Ze względu na niezłomne bronienie tej prawdy, w roku 356 został przez cesarza Konstancjusza wygnany do Frygii (w Azji Mniejszej). Czas spędzony na obczyźnie okazał się bardzo owocny. Po pierwsze, autorytet prześladowanego za prawdę Hilarego rósł w oczach jego wiernych, a on stale utrzymywał z nimi kontakt listowny. Po drugie, biskup z Poitiers niezwykle skutecznie głosił prawdę o bóstwie Jezusa w miejscu swego zesłania. Ułatwiała to jego chrześcijańska postawa wyrażająca się łagodnością w relacjach międzyludzkich i odwagą w wyznawaniu prawdziwej wiary. W czasie pobytu na wygnaniu opanował grekę i język perski. Dzięki temu poznał całą wschodnią myśl teologiczną, dostrzegając przy tym różnice – pomiędzy Kościołem na Wschodzie i na Zachodzie – w wyrażaniu tych samych prawd. Po powrocie do Poitiers w roku 359 wschodnią myśl teologiczną przekazał Zachodowi. Z tego powodu niektórzy nazywają go pierwszym ekumenistą. Biskup Hilary bronił prawdziwości wiary w dużej mierze poprzez słowo pisane. Swoje najważniejsze dzieło „O Trójcy Świętej” napisał właśnie w czasie zesłania do Frygii. Poprzez tę pracę oraz inne, takie jak: komentarze do Pisma św. i hymny liturgiczne, przyczynił się do lepszego wyjaśnienia tajemnicy Trójcy Świętej, a szczególnie osoby Jezusa Chrystusa. Z hymnów, które Hilary pisał, nie zachowało się wiele; najbardziej znane jest jednak jego tłumaczenie z greckiego na łacinę hymnu Chwała na wysokości Bogu, któremu to nadał obecny kształt. Zmarł w Poitiers w roku 367 lub 368. Został ogłoszony doktorem Kościoła przez papieża Piusa IX w roku 1851. Św. Hilarego wspominamy dnia 13 stycznia.
Barbara Misiuro