NR 11 / 2016 – 3 NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU

WPROWADZENIE
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA


JEŚLI SIĘ NIE NAWRÓCĘ, TO ZGINĘ

Przyjmij nasze pokorne przyznanie się do przewinień, które obciążają nasze sumienia, i podźwignij nas w swoim miłosierdziu (kolekta).
Studenci archeologii Uniwersytetu Hebrajskiego w ramach zajęć mogą zapuścić się w głąb tunelu, który powstał w Jerozolimie na osiem wieków przed Chrystusem. Król Ezechiasz doprowadził do wnętrza miasta wodę specjalnie w tym celu wybudowanym kanałem. Tunel połączył źródło Gichon w Dolinie Cedronu we wschodniej części stolicy z Sadzawką Siloe w zachodniej części miasta. Odkryto go w 1880 roku. Największą sensację wzbudziła inskrypcja na ścianach tunelu, potwierdzająca dane biblijne.
Ten właśnie tunel jedną odnogą sięga niemal miejsca, w którym stała dawniej wieża. Właśnie o niej mówi Pan Jezus, wzywając do nawrócenia: „Myślicie, że owych osiemnastu, na których zwaliła się wieża w Siloe i zabiła ich, było większymi winowajcami niż inni mieszkańcy Jerozolimy? Bynajmniej, powiadam wam; lecz jeśli się nie nawrócicie, wszyscy tak samo zginiecie” (Ewangelia).
Dzisiejsze pytania są o wiele bardziej drastyczne, zwłaszcza gdy dotykamy tajemnicy cierpienia niezawinionego. Stawia je także urodzony w 1935 roku amerykański rabin Harold Kushner, autor przejmującej pozycji pt. Kiedy złe rzeczy zdarzają się dobrym ludziom. Książka powstała po śmierci jego jedenastoletniego syna, którego nie udało się wyleczyć, i jest owocem refleksji nad ludzkim cierpieniem, zwłaszcza tym niezasłużonym.
Nawet Jezus nie daje odpowiedzi wprost na te pytania. Zapewnia jedynie, że Pan Bóg jest zawsze po stronie człowieka, który cierpi.

ks. Mariusz Rosik


LITURGIA SŁOWA
KATECHEZA
WPROWADZENIE


Jednym z motywów dominujących w czytaniach okresu Wielkiego Postu jest temat wyjścia. Tak, jak Bóg wyprowadził Izraelitów z Egiptu pod wodzą Mojżesza, tak Chrystus – drugi Mojżesz – przez swoje życie, śmierć i zmartwychwstanie prowadzi lud chrześcijański do nowej ziemi. Otwórzmy się na działanie Ducha Świętego, który w tajemnicy Eucharystii daje nam udział w misterium naszego Pana.

PIERWSZE CZYTANIE(Wj 3,1-8a.13-15)
Bóg objawił się Mojżeszowi u stóp góry Horeb w płomieniu ognia, w środku krzewu. Przez to cudowne zjawisko przemówił do Mojżesza, wzywając go, by stał się pośrednikiem między Nim a ludem Izraela. Pan zlitował się bowiem nad losem swojego ludu cierpiącego w Egipcie ucisk i upokorzenia. Przed Mojżeszem Bóg odkrył również swoje imię. Poznanie czyjegoś imienia, w czasach biblijnych, oznaczało coś więcej niż dziś i było odkryciem tego, kim ktoś jest.

Czytanie z Księgi Wyjścia
Mojżesz pasł owce teścia swego Jetry, kapłana Madianitów; zawiódł pewnego razu owce w głąb pustyni i przyszedł do góry Bożej Horeb. Wtedy ukazał mu się anioł Pana w płomieniu ognia w środku krzewu. Mojżesz widział, jak krzew płonął ogniem, a nie spłonął od niego.
Rzekł wtedy Mojżesz: «Zbliżę się, aby ujrzeć lepiej to niezwykłe zjawisko, dlaczego krzew się nie spala». Gdy zaś Pan ujrzał, że Mojżesz się zbliżał, aby lepiej mógł ujrzeć, zawołał doń Bóg: «Mojżeszu, Mojżeszu!».
On zaś odpowiedział: «Oto jestem».
Rzekł mu: «Nie zbliżaj się tu. Zdejm sandały z nóg, gdyż miejsce, na którym stoisz, jest ziemią świętą». Powiedział jeszcze Pan: «Jestem Bogiem ojca twego, Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba».
Mojżesz zasłonił twarz, bał się bowiem ujrzeć Boga.
Pan mówił: «Dosyć napatrzyłem się na udrękę ludu mego w Egipcie i nasłuchałem się narzekań jego na ciemięzców, znam tedy dobrze jego uciemiężenie. Zstąpiłem, aby go wyrwać z jarzma egipskiego i wyprowadzić z tej ziemi do ziemi żyznej i przestronnej, do ziemi, która opływa w mleko i miód».
Mojżesz zaś rzekł Bogu: «Oto pójdę do synów Izraela i powiem im: „Bóg ojców naszych posłał mię do was”. Lecz gdy oni mnie zapytają, jakie jest Jego imię, to cóż im mam powiedzieć?». Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «Ja jestem, który jestem». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: „Ja jestem posłał mnie do was”».
Mówił dalej Bóg do Mojżesza: «Tak powiesz synom Izraela: Pan, Bóg ojców waszych, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba przysłał mnie do was. To jest imię moje na wieki i to jest moje zawołanie na najdalsze pokolenia».

PSALM(Ps 103,1-2.3-4.6-7.8 i 11)
Ten jeden z najpiękniejszych hymnów Psałterza jest pochwałą dobroci i miłosierdzia Bożego. Możemy uczyć się z niego, jak rozumieć całą pełnię darów Pana, od zachowania życia po odpuszczenie grzechów. To poznanie otwiera nas na dziękczynienie i wychwalanie Boga.

Refren: Pan jest łaskawy, pełen miłosierdzia.

Błogosław, duszo moja, Pana *
i wszystko, co jest we mnie, święte imię Jego.
Błogosław, duszo moja, Pana *
i nie zapominaj o wszystkich Jego dobrodziejstwach.Ref.

On odpuszcza wszystkie twoje winy *
i leczy wszystkie choroby,
On twoje życie ratuje od zguby *
i obdarza cię łaską i zmiłowaniem.Ref.

Dzieła Pana są sprawiedliwe, *
wszystkich uciśnionych ma w swojej opiece.
Drogi swoje objawił Mojżeszowi, *
swoje dzieła synom Izraela.Ref.

Miłosierny jest Pan i łaskawy, *
nieskory do gniewu i bardzo cierpliwy.
Bo jak wysoko niebo wznosi się nad ziemią, *
tak wielka jest łaska Pana dla Jego czcicieli.Ref.

DRUGIE CZYTANIE(1Kor 10,1-6.10-12)
Święty Paweł odnosi do chrześcijan wydarzenia związane z wyjściem Izraelitów z Egiptu. Pisząc do Koryntian, zauważa, że cały lud izraelski przeszedł przez Morze Czerwone, wszyscy jedli mannę na pustyni i pili wodę ze skały oraz byli pod obłokiem, ale nie wszyscy z powodu swojego postępowania spodobali się Panu. Część z pielgrzymów szemrała bowiem podczas drogi przeciwko Bogu i Mojżeszowi.

Czytanie z Pierwszego Listu świętego Pawła Apostoła do Koryntian
Nie chciałbym, bracia, żebyście nie wiedzieli, że nasi ojcowie wszyscy co prawda zostawali pod obłokiem, wszyscy przeszli przez morze i wszyscy byli ochrzczeni w imię Mojżesza, w obłoku i w morzu; wszyscy też spożywali ten sam pokarm duchowy i pili ten sam duchowy napój. Pili zaś z towarzyszącej im duchowej skały, a skałą był Chrystus. Lecz w większości z nich nie upodobał sobie Bóg; polegli bowiem na pustyni.
Stało się zaś to wszystko, by mogło posłużyć za przykład dla nas, iżbyśmy nie byli skłonni do złego, jak oni zła pragnęli. Nie szemrajcie, jak niektórzy z nich szemrali i zostali wytraceni przez dokonującego zagłady.
A wszystko to przydarzyło się im jako zapowiedź rzeczy przyszłych, spisane zaś zostało ku pouczeniu nas, których dosięga kres czasów. Niech przeto ten, komu się zdaje, że stoi, baczy, aby nie upadł.

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ(Mt 4,17)
Aklamacja: Chwała Tobie, Słowo Boże.
Pan mówi: Nawracajcie się,
bliskie jest Królestwo niebieskie.
Aklamacja: Chwała Tobie, Słowo Boże.

EWANGELIA(Łk 13,1-9)
Tragiczne wydarzenia, jakimi były masakra Galilejczyków dokonana przez Piłata oraz śmierć osiemnastu ludzi pod murami wieży w Siloe, stały się dla Jezusa okazją do zwrócenia uwagi na konieczność osobistego nawrócenia. Tragiczne wydarzenia, także te, które dzieją się w naszych czasach, nie są karą za grzechy. Czasami jednak nieszczęścia, które spotykają innych ludzi, powinny być dla nas okazją do zastanowienia się nad własnym życiem.

Słowa Ewangelii według świętego Łukasza
W tym czasie przyszli niektórzy i donieśli Jezusowi o Galilejczykach, których krew Piłat zmieszał z krwią ich ofiar.
Jezus im odpowiedział: «Czyż myślicie, że ci Galilejczycy byli większymi grzesznikami niż inni mieszkańcy Galilei, że to ucierpieli? Bynajmniej, powiadam wam; lecz jeśli się nie nawrócicie, wszyscy podobnie zginiecie. Albo myślicie, że owych osiemnastu, na których zwaliła się wieża w Siloe i zabiła ich, było większymi grzesznikami niż inni mieszkańcy Jerozolimy? Bynajmniej, powiadam wam; lecz jeśli się nie nawrócicie, wszyscy tak samo zginiecie».
I opowiedział im następującą przypowieść: «Pewien człowiek miał drzewo figowe zasadzone w swojej winnicy; przyszedł i szukał na nim owoców, ale nie znalazł. Rzekł więc do ogrodnika: „Oto już trzy lata odkąd przychodzę i szukam owocu na tym drzewie figowym, a nie znajduję. Wytnij je: po co jeszcze ziemię wyjaławia?”. Lecz on mu odpowiedział: „Panie, jeszcze na ten rok je pozostaw; ja okopię je i obłożę nawozem; może wyda owoc. A jeśli nie, w przyszłości możesz je wyciąć”».


KLIKNIJ TUTAJ I PRZECZYTAJ PROFESJONALNIE PRZYGOTOWANE DLA CIEBIE KOMENTARZE DO CODZIENNEJ LITURGII SŁOWA NA EDYCJA.PL
KATECHEZA
LITURGIA SŁOWA
WPROWADZENIE


Gorejący krzew Mojżesza w naszym ogrodzie?

Nagle anioł PANA pojawił się przed nim w płomieniu buchającym z krzewu. Mojżesz widział, jak ogień płonął wśród cierni, lecz ich nie spalał. Pomyślał więc: „Podejdę bliżej i zobaczę to niezwykłe zjawisko. Dlaczego krzew nie obraca się w popiół?” (Wj 3,2-3).
Ten fragment Pisma Świętego pewnie wiele razy słyszeliśmy podczas liturgii czy też na katechezie. Nawiązanie do powyższego tekstu znajdziemy m.in. w Godzinkach o Niepokalanym Poczęciu NMP: „[…] tyś Krzak Mojżeszów, boskim ogniem gorejąca”. Biblijny krzak gorejący to starotestamentalny symbol obecności Boga. W Nowym Testamencie tym znakiem jest Maryja, z której narodził się Bóg. To właśnie Ona, porównana do krzewu Mojżesza, zapłonęła boskim ogniem miłości Bożej. Płonący, ale nie spalający się krzew łączono z dziewiczym macierzyństwem Maryi, która poczęła z Ducha Świętego.
Płonący krzew, który płonął, ale się nie spalał, był dla Mojżesza czymś wyjątkowym, czymś, z czym nigdy się nie spotkał. Biblijny bohater postanowił przeanalizować nietypowe zjawisko i zbadać jego przyczyny. Zachęcam, aby wraz z Mojżeszem przyjrzeć się fenomenowi krzewu gorejącego, ponieważ… może on zapłonąć również w Polsce!
Jak to jest możliwe? Wszystko za sprawą pewnej rośliny należącej do rodziny rutowatych (Rutaceae) – Dyptamu jesionolistnego (Dictamnus albus lub Dictamnus fraxinella).
Tajemnica tej rośliny, nazywanej krzakiem Mojżesza, tkwi w wysokim stężeniu olejków eterycznych, wydzielających się z gruczołów byliny, która w gorące i bezwietrzne dni może ulec samozapłonowi. Jeśli do tego dojdzie, na gałązkach rośliny pojawia się krótkotrwały, błękitny płomień, który jednak jej nie uszkadza. Wyjątkowość krzewu Mojżesza przejawia się również w innych aspektach. Dyptam wykazuje wiele właściwości leczniczych. Roślina jest bogata m.in. w związki zwane furanokumarynami, które mają zastosowanie w leczeniu niektórych schorzeń dermatologicznych, takich jak np. bielactwo nabyte czy łuszczyca. Roślina wykazuje także właściwości przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne, dzięki czemu może mieć zastosowanie w leczeniu wszelkiego pochodzenia grzybic.
Krzew Mojżesza jest gatunkiem zagrożonym. W Polsce stwierdzono jego trzy naturalne stanowiska, w których jest objęty ochroną: rezerwat Kulin k. Włocławka, okolice Dąbrowy Górniczej oraz rejon Pińczowa. Na świecie natomiast występuje na terenie Europy Środkowej i Południowej aż po Morze Kaspijskie, na Syberii, w Chinach północnych, Japonii, Korei oraz Mandżurii. Dyptam jesionolistny, czyli krzew Mojżesza, jest także rośliną, którą można zakupić w sklepie ogrodniczym i uprawiać we własnym ogrodzie.

Agata Odrzywolska